Celebracja Eucharystii jest czynnością Chrystusa i Kościoła, który ma hierarchiczną strukturę, złożoną z wyświęconych szafarzy i wiernych świeckich. W liturgii każdy powinien wykonywać to, co do niego należy. Św. Jan Paweł II pisał, że zgromadzenie wiernych, które zbiera się w celu sprawowania Eucharystii, absolutnie potrzebuje kapłana z mocą święceń, który będzie jej przewodniczył. Dopiero wtedy zgromadzenie staje się wspólnotą eucharystyczną. Kapłan jest darem, który wspólnota otrzymuje dzięki sukcesji biskupiej pochodzącej od Apostołów. Biskup przez święcenia ustanawia nowego kapłana i udziela mu władzy konsekracji Eucharystii (Ecclesia de Eucharistia, 29).
Na mocy sakramentu święceń kapłan w liturgii działa in persona Christi – w osobie Chrystusa. Znaczy to więcej niż w imieniu czy w zastępstwie Chrystusa. Kapłan jest znakiem i obrazem Chrystusa obecnego w zgromadzonym Kościele. Chrystus utożsamia się z kapłanem w sakramentalnych czynnościach.
Wiara Kościoła w obecność Chrystusa w osobie odprawiającego kapłana wyraża się w obrzędach i znakach. Do celebracji Eucharystii kapłan wkłada ornat, który przypomina, że pełni on świętą posługę, sprawuje święty urząd. W procesji do ołtarza kapłan idzie za posługującymi, a po przybyciu do prezbiterium udaje się do miejsca przewodniczenia, które uwydatnia jego funkcję przewodniczącego zgromadzenia i kierującego modlitwą (OWMR 310). Kapłan, reprezentując Chrystusa, zanosi modlitwy do Boga w imieniu Kościoła i zgromadzonej wspólnoty. Nie może tego uczynić nikt inny. Dlatego modlitwę eucharystyczną, która jest sercem całej Mszy świętej, kapłan odmawia sam, uprawniony do tego na mocy święceń. Najgłębszy związek Chrystusa z kapłanem wyrażają słowa, które kapłan wypowiada w osobie Chrystusa: „to jest Ciało moje, to jest kielich Krwi mojej”. Mocą tych słów chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa. Do celebrującego kapłana należy także rozdzielanie Komunii Świętej, w czym w razie potrzeby mogą go wspomóc inni kapłani, diakoni czy też nadzwyczajni szafarze Komunii świętej. Wierni natomiast włączają się w celebrację liturgii poprzez dialogi z kapłanem, śpiewy oraz aklamacje, które pogłębiają wspólnotę między kapłanem a ludem.
Dokumenty liturgiczne podkreślają, że celebrując Eucharystię kapłani powinni służyć Bogu i ludowi z godnością i pokorą, a sposobem zachowania i wypowiadania Bożych słów ukazywać wiernym żywą obecność Chrystusa. Św. Jan Paweł II pisał, że „w sprawowaniu liturgii trzeba oddać na nowo najważniejsze miejsce Jezusowi, aby nas oświecał i prowadził” (Ecclesia in Europa, 71), ponieważ w niej – jak powtarzał papież Benedykt XVI – „decyduje się przyszłość wiary i Kościoła”.
